گاهی مشتری، که برای پروژه طراحی سایت خود، به شرکت طراح وب مراجعه کرده است، در یک رُلمدل عمدتا بینالمللی، تصویری را نشان میدهد و از شرکت طراح، میخواهد که عکسی مشابه با آن تصویر، در وب سایت خودش درست کرده و کار کند. اما شرکت طراح وب، با بررسی عکس نمونه معرفی شده، متوجه میشود که آن عکس، یک «عکس دارای سناریو» است.
اما «عکس دارای سناریو» چیست؟ عکسهای دارای سناریو، تصاویری هستند که فردی با نیتی قبلی و مبتنی بر یک سناریوی از پیش تعریف شده، عناصر داخل تصویر، شامل آدمها و اشیاء و روش نورپردازی و محل استقرار و حالات قرارگیری را، طوری چیدمان و مهندسی میکند که پس از عکسبرداری، عکس بدست آمده، گویای مفهومی از پیش تعیین شده باشد و مخاطبین عکس، برداشت مشخصی که کارگردان خواسته را، از آن عکس، بنمایند. به عبارت دیگر، بر خلاف روشهای دیگر عکاسی، که عکاس، بدون دخالت در موضوع، صرفا شکار کننده یک لحظه خاص است، در عکسهای دارای سناریو، عکاس کاملا موضوع را مهندسی میکند تا مُشعِر به معنای خاصی باشد.
این عکسها، که عمدتا، نتیجه ساعتها، فکر و ایدهپردازی به همراه خلاقیت هستند، بعد از عکسبرداری، روتوشها و یا تصویرسازیهایی در فتوشاپ هم، روی آنها اتفاق میافتد و معمولا برای اهداف تجاری و تبلیغاتی مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع، هدف عکاس کارگردان، از چیدمان خاص آدمها و یا اشیاء، معرفی یک محصول یا سرویس و یا نمایش و جلب توجه مخاطب، به یک ویژگی و یا دستاورد خاص آن محصول یا سرویس است. البته عکسبرداری دارای سناریو، در عرصههای ژورنالیسم، تصاویر روایی و داستانی و تصاویر سیاسی هم کاربرد دارد.
چگونه میتوان عکسهای دارای سناریوی خاص را تولید کرد و با عکسبرداری عادی چه تفاوتی دارد؟
عکسبرداری عادی را ممکن است هر کسی بتواند به راحتی و با یک دوربین دیجیتال و یا دوربین موبایل انجام دهد و چندان، نیازی به دانش علمی و تجربه قبلی نداشته باشد. اما عکسهای تبلیغاتی دارای سناریو، متفاوت هستند. این نوع از عکسبرداری، صرفا توسط متخصص عکسبرداری تبلیغاتی یا کارشناسان عکاسی هنری، در آژانسهای تبلیغاتی قابل انجام است. تجهیزات خاص نورپردازی و دوربینهای تخصصی عکسبرداری لازم دارد. استودیوی سربسته، امکان کنترل و مدیریت یکنواخت نور را ممکن میکند. همچنین نرمافزارهای تخصصی روتوش و ویرایش عکس لازم است که اکثرا از این نرمافزارها، به صورت لایسنسدار و نسخه اصلی دارای پشتیبانی، بهرهمند هستند.
گرچه امکان راهاندازی استودیوی خانگی یا محلی عکسبرداری منتفی نیست و با خواندن و مطالعه دستورالعملهایی که در این راستا، در فضای وب موجود است میتوان عکسهای قابل قبولی، از مثلا محصولات، برای یک فروشگاه اینترنتی تهیه کرد، تا چندان نیاز به هزینه کرد سنگین برای یک استودیوی عکاسی صنعتی نباشد، اما اینگونه عکسها، هیچگاه به کیفیت و ممتازی عکسهای عکسبرداری شده، توسط تجهیزات تخصصی و هنرمندان حرفهای عکاس نمیرسد. خصوصا عکسهای دارای سناریو، نیازمند خلاقیت و مهارت و سناریونویسی و شخصیتپردازی و تجربه کارگردانی است که به مراتب سختتر و پیچیدهتر است.
01
آیا مطابق با قرارداد، تهیه یا تدوین این عکسها، بر عهده شرکت طراح وب نیست؟
02
خیر. اگر قرارداد فیمابین را مطالعه فرمایید، چنین چیزی در آن نیامده است. در پیشفاکتور نهایی شده هم، سخنی از عکسبرداری تبلیغاتی، به میان نیامده است. اگر قرار بود چنین چیزی در قرارداد طراحی سایت بیاید، پس ما در فرایند نیازسنجی، میبایست سوالاتی درباره تعداد عکسهایی از این دست که میخواهید، موضوعات و یا سناریوی عکسها، مصارف کاربرد آنها و عکسبرداری در مکان شما یا ما و ... میپرسیدیم که چیزی نپرسیدیم. شما هم در کادرهای مربوط به نیازهای خاص خود، چنین چیزی را مطرح ننمودید.
به صورت معمول هم در صنعت طراحی سایت، قرار نیست این موارد جزو وظایف پیشفرض شرکت طراح وب باشد و در مرسوم قراردادهای شرکتهای طراح وب هم، بخشی برای عکسبرداری، توسط شرکت طراح وب پیشبینی نشده است. بلکه معمولا شرکتهای طراح وب از آژانسهای عکاسی تبلیغاتی جدا هستند و در بسیاری حالات طراحی سایت، ممکن است هیچ نیازی به عکاسی تبلیغاتی یا عکاسی عکسهای دارای سناریو پیش نیاید. اما اگر چنین نیازی بروز کرد، مشتری میتواند برای عکسبرداری به استودیوها، مراجعه کند که البته خود، روشی متفاوت، برای ارزیابی و نیازسنجی و اعلام زمان و هزینه دارند و همچنین یک قرارداد مجزای کاری.
آیا در بعضی شرکتهای طراح وب خارجی، این عکسبرداریها، توسط خود شرکت طراح انجام نمیشود؟
بله. بعضی شرکتهای مطرح بینالمللی هستند که صرفا یک شرکت طراح وب نیستند. بلکه در واقع یک آژانس بازاریابی اینترنتی و تبلیغات هستند که کنسرسیومی از یک شرکت یا تیم طراح وب، یک شرکت یا تیم توسعه نرمافزار و اپ موبایل، یک شرکت یا تیم عکسبرداری و فیلمبرداری، یک شرکت یا تیم انیمیشنساز و ... هستند. البته همه شرکتهای طراح وب بین المللی هم، اینقدر بزرگ نیستند که شامل همه این موارد باشند. اما معدود شرکتهای مطرح بینالمللی هستند که در زیرمجموعههای خود، همه ارکان لازم برای پوشش تنوع بالای نیاز مشتری را دارند.
البته، لازم به تذکر نیست که طبعا این شرکتهای معدود، که در چنین سطحی کار میکنند، مبالغ کاملا بالایی، در حد چند ده هزار دلار و بالاتر، از مشتری دریافت میکنند که تنها شرکتهای بزرگ و برندهای مطرح بینالمللی، استطاعت بهرهمندی از خدمات ایشان را دارند. در کشور ما ایران، هیچ شرکت طراح وبی، آنقدر بزرگ نشده که کنسرسیومی از همه این تیمها باشد و بیشتر چنین است که شرکتی تخصصی، روی طراحی وب، زوم کرده و کار میکند، شرکت دیگری روی عکسبرداری و فیلمبرداری و شرکت دیگری روی طراحی انیمیشن و ... . لذا در ایران، با تفاوت فاحشی که مبالغ پرداختی برای پروژههای طراحی سایت با آنچه شرکتهای مطرح بینالمللی دریافت میکنند دارد، نمیبایست انتظار انجام چنان کارهایی را از شرکتهای داخلی در پروژههای با مبالغ پایین داشت.
03
چرا شرکت دادهورزان ورود در این عرصه نمیکند و خودش تشکیل یک استودیوی عکاسی نمیدهد؟
04
نگاه ما به مسائل تخصصی است و بر خلاف آنچه در کشور ما، معمول است که به محض اینکه بوی پول، در عرصهای به مشام کسب و کاری خورد، سریعا در آن عرصه ورود میکند، ما در دادهورزان، حساب میکنیم که
- آیا میتوانیم در آن عرصه تخصصی کار کنیم؟
- کسب تخصص و شناخته شدن در آن عرصه، چقدر زمان و هزینه لازم دارد؟
- آیا شناخته شدن در آن تخصص و عرصه، کمکی به عرصه و تخصص فعلی ما، طراحی وب، میکند؟
- آیا کسب تخصص در آن عرصه، ما را از تخصص و رسته اصلی کار خود باز نمیدارد؟
- آیا همین امروز، شرکت دیگری به صورت تخصصی و خوب در آن عرصه کار نکرده است، که بشود به او سپرد؟
در مورد عرصه عکاسی صنعتی و استودیوی عکاسی، اولا این تخصصی است که لااقل ۱۰ سال طول میکشد تا تئوری و عملی آن را متخصص شویم، ثانیا همین امروز، استودیوهای عکاسی خوبی هستند که هم حرفهای و هم با تجهیزات و دانش فنی مناسب و هم با تجربه قابل قبول در زمینه عکاسی برای وب کار کردهآند و میتوان با ایشان همکاری کرد و یا مشتری را به ایشان هدایت نمود. لذا ما که از صنعت کاری خود راضی هستیم و در اثر 21 سال تجربه، در صنعت طراحی وب، مشکلات عدیده کارآفرینی و راه انداختن یک کار جدید و صعوبت برند شدن را میدانیم، ترجیح میدهیم چرخ را از نو اختراع نکنیم و کار را به کاردان بسپاریم.
پس شرکت دادهورزان، در این راستا و برای تهیه عکسهای تبلیغاتی با کیفیت، چه کمکی به ما میکند؟
ما که در برابر مشتریان خود احساس مسئولیت میکنیم و چون مورد اعتماد ایشان واقع شدهایم، در عرصههای مختلف مرتبط با صنعت طراحی وب، طرف مشورت ایشان قرار میگیریم، چون با این سوال زیاد مواجه میشدهایم که «کجا بدهیم برای ما عکاسی صنعتی کنند؟» یکبار وقت گذاشتهایم و بین چندین پارتنر مدعی این عرصه در کشور، تعداد معدودی استودیوی عکاسی صنعتی خوب را، شناسایی کردهایم که من حیثالمجموع، خوب و برتر بودهاند:
- قیمتهای ایشان با کیفیت خدماتشان، سازگاری داشته است.
- نمونهکارها و سابقه خوب و تجربه قابل قبول در عکسبرداری برای وب سایت داشتهاند.
- دفتر و پرسنل و نظم اداری و چارت تشکیلاتی و وب سایت قوی و تجهیزات فنی لازم را داشتهاند.
- آدمهای خوب و خوشقلب و درستکاری، موسس یا بنیانگذار و یا گرداننده آن استودیوی عکاسی بودهاند.
این استودیوهای عکاسی منتخب یا برتر را، به مشتری خود معرفی میکنیم و البته تاکید میکنیم که ما با این استودیوها سابقه دوستی، مراوده مالی، ارتباط پشت صحنه و یا نسبت دریافت پورسانت نداریم! بلکه صرفا، برای کامل بودن سبد خدمات خود به مشتری، وقت گذاشته، ایشان را شناسایی کردهایم تا یک عکاسی خوب برای مشتری ما اتفاق بیفتد و نتیجه آن عکاسی، به وب سایتی که ما به مشتری میدهیم، جلوه و جلای بیشتری بدهد. این کمک موثری است که دادهورزان میتواند در زمینه عکاسی صنعتی، به شما مشتری عزیز بکند.